
კარლოტა ფ. პრენდესი, ბარბარა რანტნერი, ტარეკ ჰამვი, იან სტანა, ვალერი ლ. ფეიგინი, კონსტანტინოს სტავრულაკისი და ნიკოლაოს ცილიმპარისი
Stroke. 2024 Feb; Volume 55 Number 2, p432-442
შესავალი
ევროპის ეპიდემიოლოგიური მონაცემები ზოგადად კარგად გამოიყურება დანარჩენი მსოფლიოს მონაცემებთან შედარებით. ევროპაში ინსულტის ეპიდემიოლოგია კომპლექსური პრობლემაა, რადგან ევროპის სხვადასხვა კუთხეში გარკვეული პარამეტრები შეიძლება განსხვავდებოდეს. დაავადებათა გლობალური ტვირთი (GBD) კვლევამ შეაფასა 2019 წელს ევროპაში ინსულტის ეპიდემიოლოგიური პარამეტრები და შეადარა ისინი 2010 წელს ანალოგიურ პარამეტრებს.
მეთოდები
დაავადების გლობალური ტვირთის კვლევის ანალიტიკური მეთოდების გამოყენებით, ავტორებმა შეაფასეს ინსულტის ეპიდემიოლოგიური ინდიკატორები, როგორიცაა პირველადი სიხშირე, გავრცელება, ინსულტის სიკვდილიანობა და ინვალიდობაზე მორგებული სიცოცხლის წლები (DALYs). ეს ინდიკატორები შეფასდა ევროპის ქვეყნებისთვის, ევროპის ქვერეგიონებისთვის და მთლიანად ევროპისთვის (ევროპის ორი ცნება იყო გამოყენებული: როგორც 53 ქვეყანა (EU-53), როგორც განსაზღვრულია ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ და როგორც 28 ნაკრები. ევროკავშირის წევრი ქვეყნები (EU-28) 2019 წლის მიხედვით). ავტორებმა შეადარეს 2010 და 2019 წლების შესაბამისი მაჩვენებლები.
შედეგები
ინსულტის პირველადი შემთხვევა ევროკავშირის 53-ში გაიზარდა 1,767,280 ახალი შემთხვევიდან 2010 წელს 1,802,559 ახალ შემთხვევამდე 2019 წელს. ზრდა იყო 2% (გაურკვევლობის დიაპაზონი: 0-4%).
ინსულტის პრევალენტობა EU-53-ში გაიზარდა 4%-ით 2010 წლიდან 2019 წლამდე (გაურკვევლობის ინტერვალი: 3-5%).
ინსულტის პრევალენტობა ევროკავშირ-28-ში გაიზარდა 4%-ით 2010 წლიდან 2019 წლამდე (გაურკვევლობის ინტერვალი: 2-5%).
ინსულტით სიკვდილიანობა ევროკავშირის 28-ში გაიზარდა 6%-ით 2010 წლიდან 2019 წლამდე (გაურკვევლობის ინტერვალი: 1-10%). თუმცა, ასაკის მიხედვით სტანდარტიზებისას, ინსულტით სიკვდილიანობამ აჩვენა 15%-ით შემცირება (გაურკვევლობის ინტერვალი: −18–-11%) ევროკავშირის 28-ში: 49.3 შემთხვევიდან 100 000 მოსახლეზე 2010 წელს 42.0 შემთხვევამდე 100 000 მოსახლეზე 2019 წელს. EU53-ში ასაკობრივი სტანდარტიზებული სიკვდილიანობა ინსულტით შემცირდა 18%-ით (გაურკვევლობის ინტერვალი: −22–−14%), 2010 წელს 82 შემთხვევიდან 100 000 მოსახლეზე 67 შემთხვევამდე 100 000 მოსახლეზე 2019 წელს.
მიუხედავად იმისა, რომ შემცირდა ასაკთან დაკავშირებული პირველადი შემთხვევების, გავრცელების, სიკვდილიანობისა და ინვალიდობის მიხედვით მორგებული ცხოვრების წლები ევროპის უმეტეს ქვეყნებში, ეს მაჩვენებლები უფრო მაღალი იყო EU-53-ში, ვიდრე EU-28-ში (1.4-ჯერ, 1.2-ჯერ, 1.6-ჯერ და 1,7-ჯერ, შესაბამისად).
დასკვნები
ინსულტის პირველადი სიხშირე 2010 წლიდან 2019 წლამდე გაიზარდა 2%-ით ევროკავშირის 53-ში და იგივე დარჩა ევროკავშირ-28-ში. ყველა შეფასებული პარამეტრი, ასაკის მიხედვით სტანდარტიზაციის შემდეგ, უფრო დაბალი აღმოჩნდა EU-28-ში, ვიდრე EU-53-ში. დიდი განსხვავებები იქნა ნაპოვნი პირველადი შემთხვევების, გავრცელების, სიკვდილიანობისა და ინვალიდობის მიხედვით მორგებული ცხოვრების წლებში ცალკეულ ქვეყნებს შორის.
https://doi.org/10.1161/STROKEAHA.122.042022
